Marmorera
Igls 17 d'otgover 1948 ò gia li ainten l'ustareia Gelgia a Marmorera ena radunanza communala da grond'impurtanza pigl destign digl cumegn uriund da Marmorera; ins ò concedia allas Ovras electricas Turitg (OET) igl dretg d'eriger en lai da farmada.
Igl areal dalla vischnanca viglia da Marmorera è nia inundo igl onn 1954 e sur igl lai da farmada è neida construeida la nova vischnanca. Marmorera consista oz dallas dus culegnas Scalotta e Marmorera-vischnanca. Igls sutaros on catto lour davos pôss sen en nov santieri sur igl lai da farmada. La ruigna digl casti digls signours De Marmels agl ost digl lai da farmada dat perdetga digl passo. Marmorera vign menziuno per l'amprema geda aint igl urbari digls bagns imperials anturn igl onn 840. Aint igl taimp medieval sottastava Marmorera agl imperi digls signours De Marmels. Igl casti cun igl madem nom è nia menziuno per l'amprema geda igl onn 1193. La voba digl cumegn uriund consisteva anfignen igl 1945 d'en fons alv e neir. Durant la sagonda ghera mundiala ò en heraldicher agiunto igl tgalesch alv sen igl fons neir - sa basond alla legenda da Son Fluregn, igl sontg da vischnanca.
Igl onn 1960 ò igl anteriour cumegn biagia ena nova tgesa da scola a Scalotta. Ainten chella ègl nia instruia angal pacs onns e siva è la tgesa neida vandeida agl cumegn da Seon ainten l'Argovia. Investiziuns impurtantas digls davos onns pertotgan la sanaziun dallas funtangas, dallas veias ainten vischnanca e dallas veias da gôt.